ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در تخته‌های داربست | استانداردها، الزامات و نکات کلیدی ایمنی داربست
ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در تخته‌های داربست | استانداردها و الزامات ایمنی داربست
ایمنی داربست یکی از مهم ترین موضوعات در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای است که مستقیماً با حفظ سلامت کارگران در ارتباط است. نفرات هنگام کار با تخته های داربست به عنوان بستری برای حرکت و کار در ارتفاع، باید استانداردهای ایمنی را رعایت کنند تا از سقوط، لغزش و سایر حوادث کاری جلوگیری شود. در این مقاله، تمامی جزئیات مربوط به ایمنی تخته های داربست، استانداردهای بین المللی و الزامات ایمنی و بهداشت حرفه‌ای را بررسی خواهیم کرد.
1. اهمیت ایمنی داربست در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
ایمنی داربست یکی از بخش های حیاتی در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای است که در تمام پروژه های ساختمانی، صنعتی و پالایشگاهی مورد توجه قرار می گیرد. بر اساس گزارش سازمان ایمنی و بهداشت حرفه‌ای آمریکا (OSHA)، سقوط از ارتفاع یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر در محیط های کاری است که در بسیاری از موارد ناشی از عدم رعایت ایمنی داربست و تخته های داربست و نکات ایمنی کار در ارتفاع است.
عدم رعایت استانداردهای ایمنی در تخته های داربست می تواند منجر به حوادث زیر شود:
✔️ سقوط کارگران از ارتفاع به دلیل شکستن یا لغزش تخته ها
✔️ آسیب های شدید ناشی از استفاده از تخته های غیر استاندارد یا پوسیده
✔️ ریزش داربست به دلیل بارگذاری بیش از حد روی تخته های داربست
برای جلوگیری از این حوادث، استانداردهای ایمنی داربست باید در تمام مراحل طراحی، نصب، نگهداری و بازرسی تخته های داربست رعایت شوند.
2. مشخصات فنی استاندارد تخته های داربست در ایمنی داربست
طبق استانداردهای ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، تخته های داربست باید دارای ویژگی های زیر باشند:
2.1 مواد اولیه مناسب برای تخته های داربست
✔ چوبی: رایج ترین نوع تخته های داربست که باید از چوب بدون ترک، پوسیدگی، گره های بزرگ و آسیب دیدگی باشد. چوب هایی مانند داگلاس فر، صنوبر و راش برای تخته های داربست مناسب هستند.
✔ فلزی: ساخته شده از آلومینیوم یا فولاد گالوانیزه که نسبت به چوب مقاوم تر بوده و در برابر رطوبت و خوردگی دوام بیشتری دارند.
✔ کامپوزیت ها: از جنس پلاستیک تقویت شده با فایبرگلاس، که سبک تر و مقاوم تر از چوب بوده و در برابر مواد شیمیایی مقاوم هستند.
2.2 ابعاد استاندارد تخته های داربست مطابق ایمنی داربست
بر اساس استاندارد OSHA 1926.451 و BS 2482:2009، ابعاد استاندارد تخته های داربست به شرح زیر است:
| ویژگی | مقدار استاندارد |
|---|---|
| عرض | 22.5 تا 25 سانتی‌متر |
| ضخامت | 3.5 تا 5 سانتی‌متر |
| طول استاندارد | 2.5 تا 4 متر |
| حداکثر فاصله بین تکیه‌گاه‌ها | 1.2 متر (چوب نرم) / 1.5 متر (چوب سخت) |
✅ تخته های داربست نباید دارای ترک های عمیق، خوردگی، تغییر رنگ شدید یا علائم پوسیدگی باشند.
3. مقررات نصب و استفاده از تخته های داربست در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
✔ همپوشانی تخته های داربست روی تکیه گاه ها باید حداقل 15 سانتی متر باشد تا از لغزش جلوگیری شود.
✔ نباید فاصله بین تخته های مجاور بیش از 2.5 سانتی متر باشد.
✔ از بست های فلزی و گیره های داربست برای تثبیت تخته ها و جلوگیری از سر خوردن آن ها استفاده شود.
✔ تخته ها باید کاملاً افقی نصب شده و شیب آن ها از 10 درجه تجاوز نکند.
✔ در صورت استفاده در رمپ ها، سطح تخته باید دارای روکش ضد لغزش باشد.
4. روش‌های ایمن‌سازی تخته‌های داربست در ایمنی داربست
4.1 جلوگیری از لغزش و سقوط تخته های داربست
✅ استفاده از گیره های مخصوص Scaffold Board Retainers برای جلوگیری از جابه جایی تخته ها.
✅ نصب قرنیز (Toeboard) با ارتفاع حداقل 15 سانتی متر برای جلوگیری از سقوط ابزارها.
✅ استفاده از نوارهای لاستیکی ضدلغزش در زیر تخته های داربست.
4.2 حفاظت جانبی در ایمنی داربست
✔ نصب گاردریل با ارتفاع حداقل 90 سانتی متر برای جلوگیری از سقوط افراد.
✔ استفاده از تورهای محافظ در اطراف داربست برای کاهش خطر سقوط.
5. الزامات نگهداری و بازرسی تخته های داربست در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
5.1 بازرسی های دوره ای تخته های داربست
🔍 بازرسی روزانه: بررسی چشمی برای ترک، پوسیدگی، تغییر رنگ و شکستگی.
🔍 بازرسی هفتگی: بررسی مقاومت مکانیکی تخته ها و استحکام اتصالات.
🔍 آزمایش ضربه ای: ضربه زدن با چکش برای تشخیص پوسیدگی یا ضعف ساختاری.
5.2 شرایط نگهداری تخته های داربست
📌 نباید در فضای باز و تحت شرایط آب و هوایی سخت نگهداری شوند.
📌 باید در محیط خشک و روی پایه های چوبی یا فلزی قرار گیرند.
📌 از تماس با مواد شیمیایی، روغن ها و حلال های صنعتی دور نگه داشته شوند.
6. استانداردهای ایمنی و بهداشت حرفه‌ای مرتبط با تخته های داربست
| استاندارد | توضیحات |
|---|---|
| OSHA 1926.451 | الزامات ایمنی تخته های داربست در صنایع ساختمانی |
| ANSI A10.8 | مشخصات طراحی و بارگذاری تخته های داربست چوبی و فلزی |
| BS 2482:2009 | استاندارد تخته های چوبی داربست از نظر کیفیت، ابعاد و بارگذاری |
| EN 12811 | الزامات عمومی داربست های موقت و تخته های آن‌ها |
| استاندارد ملی ایران ISIRI 13185 | الزامات عمومی داربست های فلزی و تخته های مورد استفاده در آن |
جمع بندی و توصیه های نهایی در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
✅ ایمنی داربست یکی از الزامات مهم ایمنی و بهداشت حرفه‌ای است که باید در تمام پروژه های ساختمانی رعایت شود.
✅ تخته های داربست باید دارای مشخصات استاندارد از نظر جنس، ابعاد و مقاومت باشند.
✅ بازرسی های دوره ای و رعایت اصول نگهداری تخته های داربست ضروری است.
✅ رعایت استانداردهای بین المللی و ملی برای کاهش حوادث ناشی از سقوط از ارتفاع بسیار مهم است.
در ادامه حتما فیلم اجزاء داربست را مشاهده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.